Position paper
Maandag, 9 december 2024
Geachte leden van de Vaste Kamercommissie SZW,
De aankondigde handhaving van de wet DBA per 1 januari zorgt voor veel onrust bij opdrachtgevers en zzp’ers. De 1,6 miljoen zzp’ers komen hierdoor in de knel en worden in hun voortbestaan bedreigd, terwijl zij een drijvende kracht achter innovatie, flexibiliteit en maatwerk in de Nederlandse economie. De wet DBA is bedoeld om uitbuiting van mensen en schijnzelfstandigheid tegen te gaan, maar schiet zijn doel op deze manier volkomen voorbij. Het kind wordt zo met het badwater weggegooid. Daarom luiden wij als Comité ZZP nu de noodklok en zijn wij een petitie gestart om aandacht te vragen voor de negatieve gevolgen van de handhaving van de Wet DBA.
Wij roepen u op om de minister van SZW te verzoeken te stoppen met de voorgenomen handhaving van de Wet DBA.
Waarom?
1. Gedwongen zelfstandigheid is een reëel probleem, maar eenzijdige handhaving werkt niet.
Misstanden, zoals mensen die gedwongen worden om als zelfstandige te werken zonder daar voordelen van te ervaren, moeten worden aangepakt. Echter:
Schijnzelfstandigheid is slechts een deel van het probleem. Vergelijkbare misstanden bestaan in andere werkvormen, zoals uitzendwerk en tijdelijke contracten, maar deze staan niet onder dezelfde druk.
De Wet DBA biedt geen duidelijkheid voor opdrachtgevers of zzp’ers. Vage criteria en risico op terugwerkende sancties maken het onmogelijk om zonder angst te ondernemen of samen te werken.
Een specifieke maar grote groep ondernemers (namelijk die zonder personeel) wordt integraal uitgesloten van met name interim opdrachten. Ondernemers met personeel kunnen deze opdrachten wel krijgen door er een personeelslid op te zetten, of die tijdelijk in dienst te nemen.
2. Onduidelijkheid jaagt opdrachtgevers en zelfstandigen weg en schaadt de economie
De dreigende handhaving leidt nu al tot verlies van opdrachten voor kleine zelfstandigen, terwijl opdrachtgevers hun flexibiliteit kwijtraken. Dit remt innovatie en schaadt sectoren die afhankelijk zijn van gespecialiseerde en flexibele professionals.
3. Vrijwilligheid en vrijheid zijn de kern van zzp-schap
Naar schatting slechts 7 procent van de 1,6 miljoen zzp’ers zijn schijnzelfstandigen of zijn hiertoe gedwongen. Ruim 90 procent van de zzp’ers werken dus bewust zelfstandig.
Dit biedt hun de mogelijkheid om flexibel te werken, zich te ontwikkelen en bij te dragen aan diverse sectoren. Hen beperken met onduidelijke regels en handhaving is onrechtvaardig en contraproductief.
Onze oproep aan u:
1. Stop de handhaving van de Wet DBA zolang deze onduidelijk is
Stel duidelijke en werkbare criteria op die recht doen aan de praktijk van zzp’ers en opdrachtgevers.
Voorkom dat opdrachtgevers uit angst voor boetes afhaken bij het inhuren van zelfstandigen.
2. Erken de waarde van zzp’ers voor de economie
Zzp’ers dragen bij aan innovatie, wendbaarheid en de veerkracht van Nederland. Deze bijdrage verdient waardering, niet ontmoediging.
Bescherm zelfstandigen tegen negatieve framing en onwerkbare regelgeving.
3. Richt de aanpak op daadwerkelijke misstanden
Schijnzelfstandigheid verdient gerichte maatregelen, bijvoorbeeld via betere controle op sectoren waar dwangconstructies voorkomen. Let hierbij bijvoorbeeld eerder op een eerlijke beloning dan op de contractvorm.
Laat zelfstandigen vrij die bewust voor hun ondernemerschap kiezen en geen beroep doen op sociale vangnetten. Zij dragen immers bij aan de welvaart en het welzijn van Nederland via inkomensbelasting.
Over Comité ZZP
Comité ZZP (www.comitezzp.nl) is onafhankelijk en ongebonden en is opgericht door bezorgde ZZP’ers. Het Comité is een petitie gestart waarmee zij aandacht vraagt voor de negatieve gevolgen van de onduidelijke handhaving van de Wet DBA. De kern van COMITÉ ZZP wordt gevormd door de zelfstandige professionals Peer Goudsmit, Danielle van Wieringen, Marijke Krabbenbos, Wijnand Prins, Martin van de Wardt en Fanny Bod.