De actie klachtenbundeling Ombudsman/ACM heeft ruim 800 klachten van zzp'ers opgeleverd
over de handhaving van zzp-beleid en is gesloten op 2 september 2025.
Op deze pagina lees je de opbrengst en de reacties.
update december 2025
De Nationale Ombudsman heeft gereageerd op de gebundelde klachten van Comité ZZP over de handhaving van de Wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties (Wet DBA). Het comité maakt zich zorgen dat de wet, sinds de handhaving op 1 januari 2025, nadelig uitpakt voor vrijwillige zelfstandigen zonder personeel (zzp’ers) en de arbeidsmarkt. Volgens het comité sluit de wet niet meer aan bij moderne vormen van arbeid en wordt opdrachtgevers onterecht terughoudend gemaakt door de communicatie van de Belastingdienst.
De Ombudsman benadrukt dat hij niet bevoegd is om te oordelen over wet- en regelgeving of over algemeen regeringsbeleid, zoals de Wet DBA of het afschaffen van het handhavingsmoratorium. Wel kan hij zich uitspreken over de communicatie van de Belastingdienst. Uit gesprekken met het team zzp van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid blijkt dat de overheid niet herkent dat opdrachtgevers verkeerd worden geïnformeerd, al kunnen bepaalde functies in risicovolle branches vooraf als ‘risicovol’ worden aangemerkt. Er wordt aandacht besteed aan het verbeteren van de communicatie en er komt een nieuwe voorlichtingscampagne.
De Ombudsman ziet momenteel geen aanleiding voor eigen actie, maar roept Comité ZZP op om concrete individuele klachten over communicatie door te sturen, zodat deze zorgvuldig kunnen worden onderzocht. Verder adviseert hij het comité om hun zorgen over de Wet DBA bij het Parlement onder de aandacht te blijven brengen.
Comité ZZP bedankt de Nationale ombudsman voor de toelichting op diens bevoegdheden en benadrukt dat het hen niet gaat om de Wet DBA zelf, maar om uitvoerings- en communicatieproblemen van de Belastingdienst en SZW. Zij signaleren dat opdrachtgevers regelmatig onjuiste, te algemene of misleidende uitspraken krijgen, zoals dat hele branches niet meer met zzp’ers kunnen werken of dat individuele contractbeoordelingen niet meer mogelijk zijn, wat leidt tot onzekerheid en inkomensverlies voor zzp’ers. Daarnaast wijzen ze op gebrekkige of tegenstrijdige voorlichting en verzoeken zij de ombudsman om binnen zijn bevoegdheid te onderzoeken of de overheid correct en consistent communiceert, burgers niet in hun rechten schaadt en zo nodig aanbevelingen te doen voor verbeteringen, waarbij zij concrete voorbeelden kunnen aanleveren.
update november 2025
Comité ZZP heeft in september 2025 een verzameling van 802 klachten en signalen van zzp’ers aangeboden aan de Autoriteit Consument & Markt (ACM) en de Nationale Ombudsman. De meldingen laten zien dat opdrachtgevers door de hervatte handhaving op schijnzelfstandigheid massaal stoppen met het inhuren van zzp’ers, met grote financiële en persoonlijke gevolgen voor zelfstandigen.
De ACM heeft inmiddels schriftelijk gereageerd
De toezichthouder erkent dat de meldingen duiden op onrust, onzekerheid en terughoudendheid bij opdrachtgevers. Ook wijst de ACM op de negatieve gevolgen voor zzp’ers: minder werk, lagere tarieven, inkomensverlies, uitval en het voordeel dat detacheerders uit deze situatie halen.
Veel meldingen bevatten duidelijke aanwijzingen voor gecoördineerd beleid binnen sectoren en overheden (“overal dezelfde tekst” bij aanbestedingen); systematische uitsluiting van zzp’ers; en profijt door detacheerders die gebruikmaken van onzekerheid. Maar de ACM benadrukt uitsluitend dat zij “geen aanwijzingen” ziet — zonder toe te lichten waarom deze 802 signalen daarvoor niet relevant zijn.
Het beleid is het probleem
De ACM concludeert dat deze situatie niet binnen haar toezichtstaken valt. De toezichthouder geeft aan geen aanwijzingen te zien voor overtreding van het kartelverbod of misbruik van machtsposities en ziet daarom geen aanleiding om een signaal af te geven richting opdrachtgevers, sectoren of politiek. Volgens de ACM ligt de kern van het probleem bij het overheidsbeleid, Belastingdienst en aanstaande wetgeving, en niet bij marktgedrag dat onder de ACM valt.
Ernst erkend, actie blijft uit
Comité ZZP is teleurgesteld in deze reactie. Hoewel de ACM de omvang en ernst van de meldingen onderkent, blijft een publiek signaal of waarschuwing uit. Juist gezien de honderden meldingen over gecoördineerde uitsluiting in verschillende sectoren, het ontstaan van een ongelijk speelveld en het structurele voordeel voor detacheringsbureaus, hadden wij verwacht dat de ACM op z’n minst zou benadrukken dat het zo niet bedoeld is en dat opdrachtgevers binnen de regels méér ruimte hebben dan zij nu denken.Dat is niet gebeurd. Hoewel ACM erkent dat zzp’ers een zwakke positie kunnen hebben, vindt zij dit blijkbaar geen aanleiding om opdrachtgevers of sectoren te wijzen op risico’s of op bestaande ruimte binnen mededingingsrecht. Comité ZZP had gehoopt dat de ACM op z’n minst zou zeggen: “deze hoeveelheid signalen laat zien dat beleid averechts uitwerkt; wij zullen dit onder de aandacht brengen van relevante partijen.” Dat gebeurt niet.
Problemen zijn groot, Comité ZZP gaat door
De ACM geeft wél de gevolgen weer, maar trekt geen conclusies over maatschappelijke schade, terwijl de meldingen variëren van faillissementen tot mentale nood.
Daarom zet Comité ZZP haar inspanningen voort richting de Nationale Ombudsman, de Belastingdienst en de betrokken ministeries. De gevolgen van het huidige beleid voor zelfstandigen zijn te groot om te laten liggen. Wij houden jullie op de hoogte zodra ook de Ombudsman een reactie geeft.
Lees hier de hele reactie van ACM
Comité ZZP blijft klachten en problemen van zzp'ers zichtbaar maken. Doe jouw melding hieronder!
Update september 2025
De actie klachtenbundeling Ombudsman/ACM heeft ruim 800 klachten van zzp'ers opgeleverd over de handhaving van zzp-beleid. De komende weken worden de klachten gesorteerd en gebundeld. Waar nodig worden klagers nog persoonlijk benaderd. Daarna worden de klachten overhandigd aan de Nationale Ombudsman en ACM (Autoriteit Consument & Markt).
De klachten gaan, zover we nu kunnen zien, vooral over:
* Misleiding en desinformatie: klachten over misleidende informatie van de Belastingdienst en de KvK. Dit gebeurt zowel via officiële kanalen als in de communicatie met individuen.
* Gebrek aan zorgvuldigheid en motivering. Deze klachten gaan over de manier waarop de Belastingdienst besluiten neemt en communiceert. Klachten variëren van het ontbreken van een duidelijke onderbouwing voor beslissingen tot het niet toepassen van hoor en wederhoor.
* Traagheid en dienstverlening. Dit type klacht beschrijft de onbereikbaarheid van de Belastingdienst, extreem lange wachttijden voor het behandelen van aanvragen en het niet nakomen van procedures. Dit heeft grote financiële en emotionele gevolgen voor zzp'ers.
* Onzekerheid en marktverstoring: een overkoepelend thema dat het gevolg is van de drie bovengenoemde. De klachten beschrijven hoe onduidelijke regels, onzorgvuldige handhaving en misleiding een klimaat van onzekerheid creëren, waardoor zzp'ers hun werk niet meer kunnen uitvoeren en opdrachtgevers afhaken.
We signaleren deze problemen door (handhaving van) de DBA en zien aanleiding voor Ombudsman en ACM om op te treden:
Ongelijke behandeling
Zzp'ers worden als collectief benaderd, terwijl de bedoeling van de wet gericht is op slechts een klein aantal.
Laagbetaalde gedwongen zelfstandigen verdienen rechtvaardigheid. Maar niet ten koste van honderdduizenden vrijwillige ondernemers.
Disproportionele regelgeving
Wetgeving is onterecht streng en niet evenredig in haar toepassing.
Oneerlijke behandeling door de Belastingdienst
De Belastingdienst gedraagt zich als beleidsmaker in plaats van handhaver, zonder adequate toetsing op de individuele situatie van de zzp’er.
Onbetrouwbare overheid
Het zzp’erschap wordt al decennia gestimuleerd en gefaciliteerd door de overheid en nu ingewikkeld gemaakt.
Zowel zzp’ers als opdrachtgevers zijn op het verkeerde been gezet, de overheid toont zich onbetrouwbaar.
Waarom ACM en Nationale Ombudsman?
Met ACM bespraken wij, dat zij met name een rol hebben in kartelvorming. Met de Ombudsman, dat deze organisatie de behoorlijkheidswijzer hanteert en omdat er meldingen zijn van onduidelijke communicatie, onzorgvuldige motivering van besluiten, onaanvaardbare reactietijden en inconsistentie in de toepassing van regels.
En waarom een aardbei?
Een aardbei is een concreet product en daarmee de huidige norm voor ondernemerschap. Het is ook symbool voor groei en vruchtbaarheid, passend bij de creativiteit en veerkracht van zzp'ers. En een knipoog naar bijna-anagram: arbeid.
We gebruikten het eerder in een campagne, en verder bijvoorbeeld op ons linkedinprofiel als ludiek symbool. Net als de hashtag #ruimtevoorzzp
ONAFHANKELIJK, GEEN WINSTOOGMERK
De kern van COMITÉ ZZP bestaat uit de zelfstandige professionals
Peer Goudsmit,
Danielle van Wieringen,
René Dongelmans.
COMITÉ ZZP is onafhankelijk en ongebonden.